σχετικά

Τι είναι οι ‘κοραλλιγενείς’ οικότοποι;
Οι κοραλλιγενείς οικότοποι, αποτελούν ένα ιδιαίτερο υποβρύχιο τοπίο, που απαντά αποκλειστικά στη θάλασσα της Μεσογείου. Αναπτύσσεται πάνω σε σκιερούς βραχώδεις πυθμένες, κυρίως από ενασβεστωμένα ροδοφύκη των τάξεων Corallinales και Peyssonneliales, οι αλλεπάλληλες αποθέσεις των οποίων μπορούν σε βάθος χρόνου να σχηματίσουν πολυδιάστατες υποβρύχιες δομές και υφάλους. Πλήθος άλλων ειδών-βιοκατασκευαστών συμμετέχουν σε αυτή τη βιογενή διεργασία οικοδομώντας (π.χ. γοργονίες, σκληρακτίνια, σπόγγοι, βρυόζωα, πολύχαιτοι) ή αποδομώντας («βιοδιαβρωτές», π.χ. σπόγγοι του γένους Cliona που διατρυπούν, ή αχινοί που θρυμματίζουν το ασβεστώδες υπόστρωμα), αυξάνοντας διαρκώς τη δομική πολυπλοκότητα των κοραλλιγενών σχηματισμών. Ακριβώς λόγω της πολυπλοκότητας τους, οι δομές αυτές αποτελούν σημαντικό καταφύγιο για μεγάλο αριθμό ασπονδύλων (π.χ. καρκινοειδή, εχινόδερμα, μαλάκια, ασκίδια) και ψαριών, γεγονός που τις καθιστά πυρήνες θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Κατά κανόνα, οι κοραλλιγενείς οικότοποι χαρακτηρίζονται από υψηλή αισθητική αξία αλλά και υψηλή ευπάθεια λόγω των εξαιρετικά αργών ρυθμών αύξησης των επιμέρους ειδών τους.

 Γιατί μελετούμε τους κοραλλιγενείς οικοτόπους;
Οι θαλάσσιοι αυτοί οικότοποι είναι μοναδικοί σε παγκόσμιο επίπεδο και κατατάσσονται μεταξύ των ομορφότερων και πλουσιότερων σε ζωή θαλάσσιων τοπίων που μπορεί κανείς να προσεγγίσει με αυτόνομη κατάδυση. Λόγω της δομικής πολυπλοκότητας που παρουσιάζουν, φιλοξενούν πλήθος ειδών μεγάλης οικολογικής, αισθητικής και εμπορικής αξίας, ορισμένα από τα οποία προστατεύονται από την Εθνική αλλά και τη Διεθνή νομοθεσία. Οι κοραλλιγενείς οικότοποι συχνά απειλούνται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η ανεξέλεγκτη αγκυροβολία, η κατάδυση με έλλειψη περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, η υπεραλίευση και τα απορρίμματα, σε συνδυασμό με την εισβολή αλλόχθονων ειδών και την αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας (λόγω κλιματικής αλλαγής), αποτελούν τις κυριότερες απειλές που μπορεί να υποβαθμίσουν σημαντικά την κατάσταση των κοραλλιγενών οικοτόπων.

Με τη συμμετοχή σας στη δράση ‘CIGESMED για δύτες, πολίτες-επιστήμονες’ μπορείτε να συνεισφέρετε ενεργά στην εξερεύνηση και προστασία των κοραλλιγενών οικοτόπων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος γενικότερα, εμπλουτίζοντας παράλληλα τη γνώση σας σχετικά με τη θαλάσσια βιοποικιλότητα.

• Αποθηκεύστε τις οδηγίες για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της δράσης ‘CIGESMED για δύτες, πολίτες-επιστήμονες’!
• Αποθηκεύστε τον υποβρύχιο πίνακα για την καταγραφή των παρατηρήσεών σας!
• Αποθηκεύστε τις σύντομες οδηγίες για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της δράσης ‘CIGESMED για δύτες, πολίτες-επιστήμονες’!

Τι είναι το ερευνητικό πρόγραμμα CIGESMED;
CIGESMED: Εκτίμηση και παρακολούθηση της Καλής Περιβαλλοντικής Κατάστασης των Μεσογειακών παράκτιων υδάτων με χρήση βιολογικών δεικτών βασισμένων στις κοραλλιγενείς βιοκοινότητες

Ο σκοπός του προγράμματος CIGESMED είναι η κατανόηση των διασυνδέσεων μεταξύ φυσικών και ανθρωπογενών πιέσεων και της λειτουργίας του οικοσυστήματος ώστε να οριστεί και να υποστηριχθεί η έννοια της «Καλής Περιβαλλοντικής Κατάστασης» (ΚΠΚ) στη Μεσόγειο Θάλασσα, μέσα από τη μελέτη των κοραλλιγενών οικοτόπων.

Η ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολυπλοκότητας των Κοραλλιγενών ενδιαιτημάτων θα επιτρέψει τη διαθεσιμότητα και την απεικόνιση ευρέων συλλογών δεδομένων, καθώς και τη διαχείριση της γνώσης για τη μελέτη των οικοσυστημάτων. Ενδείκτες από το επίπεδο της βιοκοινότητας μέχρι και το υποειδικό (DNA) θα αναπτυχθούν και θα δοκιμαστούν από ειδικούς επιστήμονες, οργανισμούς θαλάσσιων πάρκων και προστατευόμενων περιοχών, αλλά και μέσα από ένα δίκτυο “πολιτών-επιστημόνων”. Το αποτέλεσμα είναι η ολοκληρωμένη εκτίμηση της Καλής Περιβαλλοντικής Κατάστασης στα πλαίσια της Οδηγίας-Πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική.
Το πρόγραμμα CIGESMED συγκεντρώνει επιστήμονες από τη Γαλλία, την Ελλάδα και την Τουρκία, καθιστώντας δυνατή την προσβασιμότητα στις περιοχές μελέτης αλλά και την εργασία σε αντικείμενα κοινού ενδιαφέροντος τόσο στη Βορειοδυτική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο και τη λεκάνη της Λεβαντίνης. Δέκα Εργαστήρια Θαλάσσιας Οικολογίας εμπλέκονται άμεσα στο Έργο, καθώς και πρόσθετοι παρατηρητές από άλλες Μεσογειακές χώρες.
Το Έργο συντονίζεται από το IMBE, ερευνητική μονάδα των Φορέων Aix-Marseille Université, CNRS-INEE, IRD και Université d’Avignon.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα CIGESMED

Χρηματοδοτικοί φορείς του προγράμματος CIGESMED:
Γαλλία: Agence Nationale de la Recherche (ANR)
Ελλάδα: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ)
Τουρκία: Turkiye Bilimsel Ve Teknolojik Arastirma Kurumu (TÜBITAK)